Helpt Yoga bij afvallen? Het eerlijke antwoord (en wat yoga je wél brengt)
Misschien heb jij er ook wel eens naar gezocht: yoga-oefeningen waarmee je kunt afvallen. En weet je? Dat snap ik helemaal – want we worden er mee doodgegooid: video’s met titels als “Verbrand buikvet met yoga” of “Word slank in 30 dagen”. Slanke, lenige docenten die moeiteloos ingewikkelde houdingen voordoen en jou laten geloven dat dit dé weg is naar een smaller lichaam.
Maar hier komt het eerlijke antwoord: yoga is geen afvalmethode. Yoga gaat niet over calorieën tellen, over jezelf in het zweet werken of over een “before & after”-foto. Wat yoga wél doet? Iets wat volgens mij nog veel belangrijker is: het helpt je om beter in je lijf te komen. Om spanning los te laten. Om kracht en rust te vinden. En misschien, heel misschien, val je onderweg wat kilo’s af. Maar dat is nooit het belangrijkste – en ook niet waar yoga voor bedoeld is.
Waarom yoga niet om kilo’s draait
De waarheid is dat je van yoga niet direct kilo’s verliest. Het is ook geen intensieve sport die calorieën wegbrandt zoals hardlopen of HIIT-training.
Maar dat betekent niet dat yoga “niets doet”. Integendeel: yoga kan je echt vee brengen – alleen op een andere manier dan de meeste diëten of fitnessprogramma’s je beloven.
Lekkerder in je lijf met yoga
Yoga helpt je vooral om meer contact te krijgen met je lijf. In plaats van te vechten tegen de kilo’s, leer je luisteren naar wat je lichaam nodig heeft. Dat zorgt voor meer rust, ontspanning en plezier in bewegen. En precies dát kan ervoor zorgen dat je gezondere keuzes gaat maken en je beter in je vel komt te zitten.
Mocht je daardoor ook nog wat kilo’s verliezen onderweg, is dat mooi meegenomen – maar laat dat niet jouw focus zijn.
De keerzijde van focussen op afvallen
Misschien heb jij, net als veel andere plus-size vrouwen jarenlang het gevoel gehad dat jouw lichaam niet goed genoeg was. Elke poging tot afvallen begint met hoop, maar eindigt vaak in teleurstelling. Onderzoek laat zien dat 95% van de diëten op de lange termijn niet werkt. En met elke mislukte poging groeit het gevoel dat jijzelf hebt gefaald.
Gebruik je yoga puur om af te vallen, kan hetzelfde gebeuren. Want als je jezelf vergelijkt jezelf met die superlenige docenten online, merk je al heel snel dat een aantal – of alle – oefeningen die ze aanbieden eigenlijk niet te doen zijn; het gaat te snel, te diep of de pretzel waarin je je probeert te vouwen is überhaupt niet haalbaar als je benen op je buik botsen zodra je vooroverbuigt. Je voelt je tekortschieten, ‘dit kan ik niet’ – en dus stop je er weer mee. Dat is zo zonde – want yoga heeft zoveel meer te bieden.
Want: jouw lijf is er niet om in een yogahouding geperst te worden.
Yoga is bedoeld om zich aan jouw lijf aan te passen – zodat jij thuis kan komen in het lijf dat je vandaag al hebt. Elk lijf is een yogalijf – maar niet elke yogales, of yogahouding, is bedoeld voor elk lijf.
Wat yoga je wél oplevert
Ik raak altijd wat geirriteerd als mensen harde beloftes doen over wat yoga doet – veel instagram memes of youtube video’s presenteren het als een quick fix: “doe deze oefening een week lang en je bent van je rugpijn af” of “elke avond mediteren en nooit meer stress”. Ik wou dat het zo werkte. Is het dan zinloos om met yoga te beginnen? Nou, néé! Anders was ik er allang mee gestopt natuurlijk 😉
Yoga kan dus niet beloven dat je vijf kilo in een maand kwijt bent, maar het kan je wel dit brengen:
👉Minder cortisol– Tijdens de yoga-oefeningen breng je je lichaam, je mind en je adem op één lijn. Dat heeft effect op je stressniveau en het kan er zelfs voor zorgen dat je cortisolniveau verlaagt. En laat nou nét cortisol het hormoon zijn dat een grote rol speelt bij dikker worden? Wie een hoog cortisolgehalte heeft, heeft meer trek in zoet en minder zin om in beweging te komen [link].
👉Je leert beter omgaan met stress – je ‘gereedschapskist’ met stressverlagende activiteiten wordt bovendien gevuld met manieren om terug te schakelen.
👉Meer zelfvertrouwen – Yoga leert je je lijf waarderen om wat het kan, niet af te keuren om hoe het eruitziet.
👉Plezier in bewegen – In plaats van sporten te zien als straf, wordt bewegen iets waar je naar uitkijkt: omdat je mee-werkt met je lijf en je adem in plaats van focussen op ‘volhouden omdat het moet’
👉Lekkerder in je lijf – Doordat je regelmatig in beweging bent en je adem verbetert, kan je je soepeler, fitter en energieker gaan voelen
Helpt yoga dan helemaal niet bij afvallen?
Misschien indirect. Omdat yoga je helpt beter om te gaan met stress, beter te slapen en je bewust te worden van je keuzes, kan het zijn dat je, vanzelf en geleidelijk, een paar kilo verliest. Maar ik kan het niet vaak genoeg zeggen: focus daar niet op. Het is veel effectiever om je aandacht te richten op hoe het voor je voelt om yoga te doen. We willen afvallen om ons beter te voelen – maar ‘je beter voelen’ kan je al hier en nu ervaren.
Kan ik yoga wel doen met een dik lijf?
Absoluut. Met props (kussens, blokken, stoelen) zijn alle houdingen aan te passen. Je hoeft niet lenig of slank te zijn om te beginnen. Het is natuurlijk wél zo dat niet elke yogales past bij elk lijf. Mijn advies, als je net begint met yoga, is om te starten met rustiger vormen van yoga – denk aan hatha, yin, Iyengar, gentle yoga, stoelyoga. Of zoek een yogadocent die gespecialiseerd is in yoga voor een maatje meer.
Is yoga niet te zweverig?
Niet bij mij ????. Ik geef down-to-earth yogalessen die praktisch en toegankelijk zijn. Geen wierook en zweverige praat, maar gewoon bewegen, ademen en ontspannen. Vaak met een vleugje body positivity, want ik wil dat jij thuis gaat komen in je lijf en gaat voelen hoe veel jouw lijf wél kan, en hoeveel rijker je leven kan worden als je jouw lijf gaat leren waarderen zoals het is. Mét al haar pracht én alle ongemakken die een lijf nu eenmaal ook heeft. Je lijf is om in te leven. En er is niets tastbaarders dan dat. Het wordt pas echt zweverig als je gaat zitten fantaseren over hoe je lijf zou moeten zijn – en je dan het leven aan je voorbij laat gaan, tóch?
Ik kan niet op de grond zitten door mijn gewicht – kan ik wel yoga doen?
Ja zeker, maar check wel even bij je docent of deze ervaring heeft met het aanpassen van de lessen aan mensen met uiteenlopende behoeftes. Of zoek naar speciale stoelyogalessen. Die zijn heus niet alleen voor senioren – ook op de werkvloer is stoelyoga populair.
Hoeveel calorieën verbrand je met yoga?
Dat is niet te zeggen. Er zijn zoveel soorten yoga als er leraren zijn en dat varieert van restorative yoga (waarbij je in anderhalf uur soms maar 4 houdingen) tot Hot yoga (waarbij je veel intensieve houdingen doet in een ruimte die is verwarmd tot 40 ˚C zodat je zoveel mogelijk zweet)….
Weet je, die calorieën zeggen heel weinig. Je moet elf uur rennen om 1 kg af te vallen las ik ooit ergens – ik weet niet of dat precies waar is, maar het gaat om het idee. Bovendien heeft ons lijf heeft een regelsysteem dat er voor zorgt dat je vanzelf meer wilt eten als je intensief hebt ingespannen. Je krijgt dan vanzelf meer trek in zoet, vet en zout als je heel intensief gesport hebt. Waarschijnlijk staat daarom ook altijd de frituur aan in de voetbalkantine 👉Het heeft dus niet zoveel zin om te focussen op calorieverbranding.
Daarom is mijn tip: laat het idee van die kilo’s en calorieën los en kies een yogavorm die bij je past, die je fijn vindt om te doen – want als je iets doet wat je prettig vind blijf je terugkomen. Daar heb je op de lange termijn veel meer aan dan aan een sportschool- of yoga abonnement dat in de la ligt te verstoffen omdat je vandaag geen zin hebt om je in het zweet te werken…
Moet ik lenig zijn om te beginnen?
Eigenlijk is het juist een voordeel als je een beetje stijf bent. Want wat je in yoga eigenlijk doet is een houding aannemen, en dan ga je met je aandacht naar de sensaties die er zijn. Met je adem breng je rust in die houding en sensaties en je blijft waarnemen wat er in je lijf gebeurt. Ben je stijf, dan is het makkelijk om die sensaties te ervaren en hoef je dus niet zo ingewikkeld te doen als op de instagram foto’s.
Elke houding kent talloze variaties, en elk lijf is anders en vraagt ook om iets anders. Een goede yogadocent helpt je om het idee lost te laten dat je een bepaalde lenigheid moet bereiken, dat je verder moet komen of langer vol moet kunnen houden. En het grappige is – door yoga te doen, op je eigen niveau zul je waarschijnlijk wél iets soepeler worden. Maar dat is een logisch gevolg, en niet het doel op zich.
En al die ingewikkelde houdingen dan? Die zijn er speciaal voor mensen die (te) lenig zijn, en voor mensen die het heel belangrijk vinden om hun instagram-feed te vullen met mooie plaatjes. Maar wij gewone mensen hebben al genoeg aan ‘gewone mensen houdingen’.
Ik schaam me voor mijn lijf als ik yoga doe, hoe los ik dat op?
Niemand zou zich voor zijn lichaam moeten schamen, maar helaas ben je niet de enige. Het ideaalbeeld van een jong, dun, slank en wit lichaam zit zó diep in onze cultuur verankerd, en als je al een leven lang gelooft dat jij niet aan die norm voldoet dan kan de schaamte groot zijn.
En zeker als het lang geleden is dat je iets met ‘bewegen’ of ‘sporten’ hebt gedaan, kan zo’n eerste keer heel erg spannend zijn. Maar weet dat jouw lijf niets is om voor te schamen. Het is jouw lijf en je hebt het volste recht om je leven te leven, de dingen te doen die je wilt doen, en vooral: om goed voor jouw lijf te zorgen. Dus stap die yogastudio binnen als je dat wilt en doe alsof het de normáálste zaak van de wereld is: fake it till you make it. Ga lekker achterin een hoekje zitten als dat veiliger voelt voor jou. En weet dat de mensen die heel erg naar jou kijken (áls dat al gebeurt) op dat moment dus niet met yoga bezig zijn – want dan zouden ze op hun eigen lijf letten.
Een andere manier om te beginnen met yoga is via online lessen, al dan niet speciaal gericht op plussizers. Dat kan bijvoorbeeld bij mij: ik ben plussize yogajuf en geef online yogales aan plussize vrouwen. Je oefent dan thuis in je eigen veilige omgeving, met een juf en medecursisten die qua lijf lijken op jou – en dat kan echt een verademing zijn.
Ook op youtube vind je video’s van plussize yogadocenten als je zoekt op ‘plussize yoga’. Zij weten uit eigen ervaring wat Volle lijven nodig hebben om vrijer te bewegen en met hun tips kun je al heel goed onderzoeken hoe een bepaalde houding voor jou werkt.
Is yoga niet gewoon een hype?
Yoga bestaat al duizenden jaren. Het is geen trend, maar een eeuwenoude manier om lichaam en geest sterker en gezonder te maken en bewustwording op gang te brengen. De fitness-afval-30 kilo slank-versie van yoga – dat is wél een hype. Waarvan ik hoop dat die snel over is zodat we weer gewoon échte, waardevolle en zinvolle yoga kunnen gaan doen ????
3 praktische tips om vandaag nog te starten
👉 Begin klein – Al 10 minuten per dag kan verschil maken. Zet een rustige playlist op en doe drie houdingen die je fijn vindt. Je kan ook op mijn youtube kanaal kijken voor inspiratie.
👉Volg plussize yogi’s via je socials bijvoorbeeld of thebrittacorner of Shannon van Fringeish of Scotteeisfat of volg mij, Volopyoga. Dat geeft niet alleen inspiratie voor houdingen die bij je passen en tips hoe je yoga voor jouw lijf kan laten werken – maar het is ook heel inspirerend om te kijken naar lijven die lijken op jou en te zien hoe veel er wél kan! Daardoor normaliseert je beeld van hoe een yogalijf eruit hoort te zien, en het normaliseert je mening over wat er mogelijk is in een Vol lijf. Daarmee voedt je jouw wereldbeeld als het gaat om hoe lijven eruit ‘moeten’ zien en dat heeft invloed op hoe je naar jezelf kijkt.
Je wens om af te vallen zal misschien niet gelijk veranderen – maar je ontdekt wel dat er nog meer manieren zijn om lekkerder in je vel te komen. Ook als je, zoals ik, dik zou blijven.
👉Zoek een yogaschool of yogaleraar die bij jou past – kijk eens op de site van de studio om de hoek, welke lessen bieden ze aan? Welke opleiding heeft de docent achter de rug? Is de docent erkend door een beroepsvereniging zoals de vyn, SYN, of Yoga alliance. Zijn er ook lessen voor bijzondere doelgroepen – dan kan je er van uitgaan dat die docent ook in de ‘reguliere’ lessen in staat is om met jou mee te denken en een veilige sfeer te scheppen. Of zoek een online studio met lessen die aansluiten bij jouw behoeftes en probeer het eerst eens thuis, in je eigen veilige omgeving uit.
Tot slot
Yoga gaat niet over afvallen, maar over beter in je lijf zitten. Als dat lukt, voel je je energieker, vrijer en zelfverzekerder – en misschien verlies je onderweg wat kilo’s. Maar zelfs als dat niet gebeurt, heb je iets veel waardevollers gewonnen: een gezonde relatie met je lichaam.
En dat is precies waar het om draait!
Lees meer:
Of kijk één van de volgende video’s:
Geschreven door Colette Edelenbosch, de dikke yogajuf van Volop Yoga
Ik ben Colette Edelenbosch, en ik geef al meer dan 10 jaar yogales aan plussize vrouwen in mijn online yogaschool Volop Yoga. Met een klassieke yogaopleiding (+500 uur, gecertificeerd door de beroepsvereniging VYN) en een achtergrond als bioloog help ik plussize vrouwen om met vertrouwen en plezier te bewegen. Mijn lessen zijn nuchter, praktisch, veilig en afgestemd op een Vol lijf — vanuit eigen ervaring én deskundigheid. Wil je ontdekken hoe yoga ook voor jou kan werken? Doe mee met mijn gratis cursus ‘Yoga voor plussize vrouwen’ en ervaar het zelf.
